Algoritma: Belli bir gayeye ulaşmak ya da bir sorunu çözmek amacıyla tasarlanmış yola algoritma denilir. Bilgisayar ve matematik alanında ise bir işin yapılmasını tanımlamak amacıyla kullanılır. Temelinde ise bir başlangıç noktasından başlandığında net olarak belirlenmiş son durumda sonlanan sonlu işlemlerin kümesidir. 

Teknoloji ve özellikle İnternetin gelişip yaygınlaşmasıyla bizlerin yaşam standartları ve alışkanlıkları da değişti. Alt yapı ve imkânlar artık her şeyin internet üzerinden yapılmasını sağlıyor. Neredeyse her sektörde finansal işlemler internet üzerinden yapılır oldu. Para piyasalarında işlem yapan birçok yatırımcı için bırakın dakikaları saniyelerin bile çok fazla önemi var. Durum böyle olunca hız ve işlem pratikliği önem kazanıyor. Yatırımcı olarak bizim yardımımıza da “algorithmic trading, Black box trading,  automated trading” gibi isimlendirmelerle anılan algoritmalar ve robotik emirler yetişiyor. 

Artık arama motorları, sosyal medya platformları, bankalar ve daha birçok ağ yapay zekâ üzerine çalışmalar yapıyor. Tabi ki, Borsa da bu alanda ciddi yatırımlar gerçekleştirmekte. Algoritmik ve robotik emirler, yapay zekâ odaklı işlemler sıkça kullanılmaya başlandı. 

Dünya borsalarının yaklaşık %70’i artık yapay zeka kullanıyor. 

Algoritmik Emir Nedir?

Otomatik işlem emri gibi görebiliriz. Otomatik, kendiliğinden emir iletimi yaparak yatırımları hazırlıyoruz. 

Durmadan piyasa ve rakamları takip etmek zorunda değiliz. Oluşan fırsatları yakalamak için sayılar ve piyasalarla cebelleşmeye gerek yok. Olası risklerden kaçınmak ise artık çok kolay. Peki, ama nasıl? 

İşte, tüm bunların cevabı otomatik emir sistemi olan “Algoritmik Emir” sayesinde. 

Sistem bizim yerimize sürekli piyasa ve verileri gözlemler. Bizim yerimize emir iletimlerini hızlıca yapar. Kendimiz yapacak olsak bile bu kadar hızlı gerçekleştiremeyiz. 

Algoritmik Emir İşleminin Avantajları

• Piyasayı durmaksızın takip etmemizi önler. 
• Çok daha hızlı işlem gerçekleştirir. 
• İşlemler için çok fazla ek zaman harcamamız gerekmez.
• Doğru zamanlama sayesinde tuşa basmadan işlemler gerçekleşir. 
• Gereksiz risklere girmemizi engeller.
• Hızlı karar vermek için çaba sarf etmemize gerek yoktur. 
• Duygusallıktan uzak kararlarla yatırımlarımız gerçekleşir. 
• Fırsatların yakalanması çok daha hızlı ve kolay olur. 

Not: Algoritmil (Otomatik) Emir verebilmek için Matriks proramıyla bu işlemi yapabilirsiniz. 

Algoritmik Emirde Karşılaşabileceğimiz Sorunlar

İşlemler hızlı ve otomatik olabilir. Emirlerin iletimi gerekli şartlar yerine gelip sağlansa bile bazı sorunlar ve aksaklıkla görülebilir. Bunun da en temel nedenleri limit ve bazı uygulamalardır. Bu yüzden düzenli olarak işlemleri ve emirleri takip etmemiz gerekiyor. Bazı karşılaşabileceğimiz engeller; 

• İşlem limitleri,
• Açık Takas Pozisyonu (ATP) ve işlem limiti,
• Açığa satış limiti,
• Sıfır teminatlı işlem limiti,
• Kredili işlem kuralları,
• Brüt takas uygulamaları,
• Emir kabul saatleri ve asgari limitler vb. 

Borsada Yapay Zekâ Kullanımı

Bazı programlar sayesinde artık yapay zekânın kullanılması borsa alanında da mümkündür. Tarama ile hisse seçimi, robot bütçesinin belirlenebilmesi, risk yönetiminin robota bırakılması gibi ek avantajlar sağlanmaktadır. Robotlar sayesinde hangi hisseyi alacağımıza tarama modülleriyle karar verebiliyoruz. 

Borsada Yapay Zekâ ile Borsa Analizi

Borsada temelde iki farklı analiz kullanılıyor; Temel Analiz ve Teknik Analiz. Fakat analizler elbette ki bunlarla sınırlı değil. Kalması da zaten beklenemezdi. Daha “Etkin Piyasalar Hipotezi, Davranışsal Finans” gibi analizler de var. 

İşte tüm bu analiz işlemleri de artık yapay zekâ sayesinde robotlara yaptırılabilmektedir. Birtakım uygulama ve robot yazılım sayesinde borsada analizleri yapabiliyor, aynı oranda doğrudan emirlerle işlem yaptırabiliyoruz.

Borsada Yapay Zeka Kullanımıyla İlgili Akademik Çalışmalar

Borsada yapay zeka ve algoritmik emir kullanımı akademinin de ilgi sahasına girmeyi başarmıştır. Hacettepe Üniversitesi’nde Hüseyin Irmak tarafından hazırlanan ‘Yapay Zekâ Kullanılarak Borsa İstanbul (BIST) İçin Algoritmik İşlem Stratejilerinin Geliştirilmesi‘ başlıklı yüksek lisans tezi, yapay zekanın borsada kullanımıyla ilgili hem teorik hem de pratik çerçevenin nasıl olduğuyla ilgili yeterli ve doyurucu bilgiler içermektedir.