Borsada değerleme ile ilgili çeşitli kavramlar söz konusudur. Biz yatırımcıların birçoğu bu kavramlara aşina olmak zorundayız. Piyasa değeri, firma değeri, defter değeri gibi kavramlardan bahsedelim.
Piyasa Değeri Nedir?
Kamuya açık bir şirketin piyasa değeri hisse fiyatının ödenen/çıkarılan sermayeye tekabül eden tutar ile çarpılır. Elde edilen sonuç için “piyasa değeri” ifadesi kullanılır.
BIST’te 1 adet hisse = 1 Türk Lirası (Nominal değerli hisse olarak dikkate alınmıştır.)
Firma Değeri
İmtiyaza sahip pay var mı? Var ise imtiyazlı payların değeri, şirketin piyasa değeri ve net borcunun toplamına eşit demektir. Örnek verecek olursak;
Hisse fiyatını “68,00 TL” olarak varsayalım.
Ödenmiş Sermaya ise (Nominal) “3.000.000 TL” olsun. Buna göre,
Piyasa (Şirket) Değeri: 68,00 x 3.000.000 = 204.000.000 TL
Net Mali Borç ise: 70.000.000 TL şeklindedir.
Firma Değeri de: 204.000.000 TL + 70.000.000 TL = 274.000.000 TL oranındadır.
Defter Değeri
Defter değeri, bir şirketin mali tablolarındaki öz kaynaklarının genel toplamını ifade eder. Hisse başı defter değeri ise şirketin öz sermaye değerinin hisse adine bölümüyle elde edilen sonuçtur.
Net Aktif Değer: Yenileme maliyetlerinin de göz önünde bulundurulması gereken varlıkların ve yükümlülüklerin piyasa değerinde bulunan bilançodaki öz kaynaklar ve onların toplamını ifade eder.
Tasfiye Değeri: Hurda değerinden varlıkların satışa sunulması, yükümlülüklerin de ani olarak kapatılması gibi durumlarda elde edilen değerlerin bulunduğu bilançodaki öz kaynak ve onların toplamını ifade eder. Yine net aktif değerdeki gibi tasfiye ve satış maliyetlerinin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Fiyat / Kazanç (F/K)
Fiyat/Kazanç, bir şirketin piyasa değerinin yıl bazında net kazanç oranının kaç kat olduğunu gösterir. Net kazanç değeri kullanıldığı zaman şirketin mali yapısı, koşulları bir nevi yansıtılır.
Piyasa Değeri / Defter Değeri (PD/DD)
Borsa ve finans sektöründe yaygın kullanılan ifadelerdir. Finans sektöründe faaliyet gösteren şirketler için çoğunlukla kullanılan çarpandır. Şirket piyasa değerinin mali tablolarındaki toplam öz kaynaklara bölme yöntemi ile kullanılır.
Piyasa Değeri / Net Aktif Değer (PD / NAD)
Birçok holding statüsündeki şirketler, gayrimenkul yatırım şirketleri, maden gibi çeşitli duran varlığa sahip şirketler için uygundur. Bu şirketlerin duran varlıklarını portföy bazında yöneten bir çarpandır. Şirketin piyasa değerinin düzeltilen öz kaynak değerine bölümü ile elde edilir.
Firma Değeri / Favök (FD/FAVÖK)
Birçok çarpandan farklı olan çarpan sistemidir. Kendisine özgü bir muhasebe tekniği olarak bilinir. Çeşitli muhasebe tekniklerinin etkisiyle ve farklı borç yapılarıyla işlemleri ve şirketi karıştırmamak için kullanılır. Bir şirketin nakit ortaya çıkarma yetisini yansıtmaz ancak büyüme potansiyelini yansıtabilir. Şirket faaliyetinin gider yapısını da pek dikkate almaz.
ÖZ BİLDİRİM: Bahsi geçen kavramların açıklanması amacıyla yukarıdaki bilgiler ve içerikler bilgi edinilmesi için verilmiştir. Herhangi bir yatırım danışmanlığı veya yorumu, tavsiyesi kapsamında değildir. Genel geçer nitelikte bilgilerdir. Bu yüzden siz, yatırımcı olarak daha ileri düzeyde danışmanlık hizmeti ile karar almalısınız. Ayrıca bu bilgiler ilerleyen süreçte güncellenebilir, bazı yasal veya kullanım bazlı değişikliklere uğrayabilir.