Borsa alanında önemli yere sahip olan İndikatörler, fiyat ya da hacim verilerinin farklı formüllere göre hesaplandığı matematiksel modelleridir, yani teknik çözümleme göstergeleridir.
Borsa ve finansman alanlarıyla ilgili kişilerin ve şirketlerin sıkça duyduğu, kullandığı borsa terimlerinden birisi olan İndikatör sözcüğü, yabancı kökenli olması dolayısıyla ilk duyum anında anlamı sorgulanan kelimelerdendir. Anlaşılması da pek kolay değildir. Borsa ve finans konularıyla ilgili olan kişiler tarafından oldukça sık sorgulanan, araştırılan konuların başında İndikatör gelmektedir. Peki, “İndikatör Nedir?” sorusunun en yalın ve öz biçimiyle açıklaması nedir?
Borsa sözcüğünü Türkçede en iyi “gösterge” sözcüğü karşılar. Gösterge ise bir konuda kişilere çeşitli emirler vererek yönlendirmeyi ifade eder. İşte bu mantık çerçevesinde İndikatör sözcüğü de borsa piyasasında yönlendirmeye yarayan bir tür teknik aracı ifade etmektedir.
İndikatör Sözcüğü, Fransızcadan Türkçeye geçmiş ve fizik terimi olarak nitelendirilmiş kelimelerdendir. Fizik biliminde “Gösterge” anlamı taşımaktadır. Ayrıca test edilen bir ortam içerisinde varlığını gösteren ayraca da verilen isimlendirmedir. Bu, Fizik terimi olarak genel kabul geçer mana ifade ederken, Borsa terimi olarak da “gösterge aracı” olarak tanımlanmaktadır.
*Biz, bu hususta tamamen Borsa endeksli olarak İndikatör sözcüğünü, tür ve detaylarını ele alacağız.
İndikatör Konusuna Giriş
İndikatörler neden-sonuç ilişkisi sorgulamaz. Yalnızca görsel (grafik) üzeri yerleştirildiklerinde birtakım sonuçlar doğurur. Bu sonuçlar ise grafiğe işlenilerek gösterime sunulur. İndikatör, fiyat hareketinin belli kurallara göre sürekli aynı sonucu doğurmaya yatkın olduğu fikrine göre üretilmiştir. Fiyatların eski hareketiyle şu anki durumunu ilişkilendirmektedir.
Sözcük anlamı olarak “Salınım” manasına gelen Osilatörler, sınırları belirlenmiş yatay bölgelerde hareket eden yahut sıfır etrafında hareket eden indikatörlerdir. Grafik ekseninde aşırı alım – satım bölgeleri belirlenir. Salınım yapan indikatörler, özellikle yatay piyasalarda sıkça kullanılır.
İndikatörlerin ardında işlem gören matematiksel süreç her daim söz konusu olduğu gibi karmaşık değildir. Basit hareketli ortalamalarda dahi teknik analiz kullanımı önemlidir.
İndikatörler: En kısa ve öz haliyle İndikatörler, günümüz şartlarında bazı matematiksel hesapların grafiksel olarak yansıtıldığı, gösterildiği teknik araçlardır.
İndikatörlerin Sınıflandırılması
Trend Takip Edici İndikatörler
- MACD
Teknik analizler için sıkça kullanılan indikatörlerdendir. 1979’da Gerald Appel tarafından bulunmuş – oluşturulmuştur. Hareketli ortalamalarda oluşan ve trendin yönü hakkında bilgi, fikir sunan göstergedir.
- Parbolic SAR
- Moving Averages (Hareketli Ortalamalar)
Volatilite İndikatörler
- Average True Range
- Bollinger Bands
Momentum Temelli İndikatörler
- CCI
Emtia piyasası indikatörüdür. Bu piyasa için geliştirilmiştir. Donald R. Lambert tarafından geliştirilen CCI, yatay seyir izleyen piyasalarda trend başlangıcını yakalayabilmektedir.
- Stoch RSI
- RSI
RSI İndikatörü “Göreceli Güç Endeksi” demektir. 1978’de J. Welles Wilder tarafından yayınlanmış, finansal tabloda fiyat eylemlerinin aşırı alınıp, alınmadığını veya satılıp satılmadığını tespit etmeye yarar. Bu maksatlı göstergedir.
- Ultimate Oscillatör
Ultimate Oscillatör’ün bulucusu Larry R. Williams’tır. Sinyal veren, hareket eden veya sıfır etrafında eylem sergileyen yatay piyasa indikatörleridir. Sözcük anlamı olarak “Salınım” manası taşır. Tabloda aşırı alım – satım bölgeleri belirlenmiş verileri ve bu bölgedeki salınım yapan bilgileri tespit etmek amacıyla kullanılmaktadır.
- Aaron
Hacim ve Para Giriş – Çıkış İndikatörler
- Chaikin Money Flow
- On Balance Volume (OBV)
- Accumulation / Distribution
- Demand Index
- Monay Flow Index
İndikatör İle İlgili Yapıla Hata!
İndikatör ile ilgili olarak en sık yapılan hataların başında indikatörlerin geleceği gösterdiğinin sanılması, böyle olduğu inancıdır. Unutulmamalıdır ki, İndikatörler ile yapılmış fiyat ya da hacim, hareketini farklı bir biçimde göstermekten başka bir özelliğe sahip değildir. Al – Sat sinyali olarak kullanılmaktadır. Bu da istatistiksel olarak evvelden oluşturulan benzer durumlardaki alım – satım yapma işleminin kazançlı olduğunu gösterir.
İndikatör Neye Yarar?
Evvela yatırım yapmayı düşünen kişi veya şirketlerin yakından takip etmesi gereken konuların başında gelmelidir. İnceledikleri göstergelerden birisidir. Teknik manada ise analizlerin yanında kullanılırlar. Piyasadaki fiyat hareketlerini, hacim bilgilerini ve de piyasanın yönünü – gidişatını ilgili kişilere göstermek, onları doğru yönlendirmek amacı taşır.
İndikatörler, sadece ilgili günün piyasalarını değil aynı zamanda yatırımcıların işine yarayabilecek gelecekteki piyasa için de şirketlerin bilgi sahibi olmasına olanak sunar. Gelecekteki fiyatların tahmin edilmesini sağlar.